کانه زایی بروندمی-آتشفشان‌زاد چینه سان تنگستن (مس-روی) در کانسار چاه-کلپ، (جنوب بیرجند) و افقهای کانه دار آن

Authors

  • ابراهیم راستاد بخش زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس
  • علی شعله بخش زمین شناسی دانشگاه تربیت مدرس
  • علیرضا باباخانی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
Abstract:

     کانسار تنگستن (مس-روی) چاه­کلپ در محدوده بلوک لوت قرار دارد. این بلوک جزیی از سکوی پالئوزوییک ایران مرکزی است، که به شدت تحت تأثیر حرکات کوهزایی کیمرین پسین قرار گرفته است. توالی آتشفشانی- رسوبی تریاس بالایی- ژوراسیک که کانه­زایی چاه­کلپ را در  بر دارد، تا حد رخساره شیست سبز- آمفیبولیت پایینی دگرگون­شده است. این توالی، از قدیم به جدید شامل شیست متاپلیتی سیلیسی، توف فلسیک دگرگون­شـده زیرین، آهک دگرگون­ شده با میان ­لایه­هایی از متاچرت (که افق کانه­دار اصلی در قاعده آن تشکیل شده است)، تناوب سنگ­آهک میکریتی و اسپاریتی دگرگون ­شده، توف فلسیک دگرگون­ شده بالایی و ریولیت میلونیتی است. در سنگ­آهک دگرگون­شده، سه رخساره مختلف تشخیص داده شد که کانه­زایی محدود به بخشهای چرتی رخساره سنگ­آهک چرت­دار است. در محدوده کانسار چاه­کلپ، توده نفوذی برونزد نداشته و دو سامانه گسل امتداد لغز، با راستای شمال باختر-جنوب خاور و شمال خاور-جنوب باختر در منطقه دیده می­شود.      کانه­زایی در کانسار چاه­کلپ بوضوح چینه­سان بوده و با شکل لایه­ای و عدسی شکل تا دو کیلومتر قابل پی­گیری است. بر اساس مطالعات انجام شده، شش افق کانه­دار در توالی آتشفشانی-رسوبی منطقه معدنی چاه کلپ مشاهده شده است که از قدیم به جدید عبارتند از: افق کانه­دار سولفیدی I با سنگ درونگیر شیست متاپلیتی سیلیسی، افق کانه­دار سولفیدی II با سنگ درونگیر توف فلسیک دگرگون­شده زیرین، افق کانه­دار سولفید-شیلیت III که سنگ درونگیر آن سنگ آهک دگرگون­شده حاوی عدسیها، ریزلایه­ها و نوارهای متاچرتی است که در قاعده آهکها قرار دارد. افق کانه­دار سولفید- شیلیت IV که در بخشهای میانی سنگ­آهک دگرگون ­شده قرار دارد. افق کانه­دار سولفید- شیلیت V که در بالاترین بخش سنگ­آهک دگرگون­شده و در مرز بالایی سنگ آهک دگرگون­شده و توف فلسیک قرار دارد و بالاخره افق کانه­دار سولفیدی VI که در داخل ریولیت میلونیتی قرار می­گیرد. کانه­زایی اقتصادی کانسار چاه­کلپ به ضخامت متغیر چند سانتی­متر تا 6 متر در مرز پایینی سنگ­آهک چرت­دار دگرگون­شده با توف فلسیک دگرگون­شده و در داخل سنگ­آهک دگرگونی رخ داده است. بخشهای چرت­دار دگرگون­شده، که به صورت یک افق کلسیمی-سیلیکاتی، همراه با آهک دگرگون ­شده تشکیل شده، در اثر دگرگونی ناحیه­ای حاوی ترمولیت، اکتینولیت، دیوپسید، هدنبرژیت و گراسولار شده است. بافت ماده معدنی در افقهای کانه­دار به صورت توده­ای، دانه پراکنده، ریزلای، پر کننده فضاهای خالی و برشی بوده و کانی‌شناسی آن شامل شیلیت، کلکوپیریت، اسفالریت، پیریت، آرسنوپیریت، پیروتیت، کوولیت، بورنیت، کالکوسیت، آزوریت، مالاکیت و  اکسید- هیدروکسیدهای آهن است. محیط تشکیل کانسار چاه­کلپ، حوضه کافت درون قاره­ای بوده است که محیط مناسبی را برای فعالیت آتشفشانی زیر دریایی و نهشت مجموعه­های آتشفشانی-رسوبی فراهم نموده است. در کانسار چاه­کلپ، کانه­زایی به صورت دور دست و همزمان با رسوبگذاری بروندمها (Exhalites) رخ داده است. فرایند دیاژنز موجب تبلور و تمرکز کانه­ها گردیده و سپس دگرگونی ناحیه­ای تمرکز بیشتر کانه­ها را موجب گردیده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معرفی رخداد کانه زایی تنگستن (مس) چینه سان- چینه کران در باختر ازنا، استان لرستان

رخداد معدنی تنگستن (مس) ازنا، در 2 کیلومتری ­باختر ازنا، در استان لرستان، واقع است. این منطقه در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان، در زیرپهنه با دگرشکلی پیچیده واقع شده است. در منطقه ازنا، کانی­سازی تنگستن (مس) به‌صورت چینه­سان و چینه­کران، در سنگ­های درونگیر متاریولیت میلونیتی و شیست­ نیمه­پلیتی، در توالی آتشفشان- رسوبی تریاس­پسین، رخ داده است. در این توالی سنگ­های متاریوداسیت، آمفیبولیت (متاولکانیک...

full text

ژئوشیمی و کانه زایی کانسار مس مسگران (جنوب شرق بیرجند)

کانسار مس مسگران در 90 کیلومتری جنوب شرق بیرجند واقع شده است که به شدت تکتونیزه می باشد. براساس مطالعات میکروسکوپی، سنگ درونگیر این کانسار از نوع گابرو، بازالت، دونیت، لرزولیت و هارزبورژیت است. دراین سنگ ها، پاراژنزی ازکانه های کالکوپیریت، بورنیت،کالکوزیت،کوولین، مس طبیعی، مالاکیت، آزوریت و مگنتیت وجود دارد. بررسی های sem حاکی از کانه زایی عناصر نیکل و کبالت در قسمت اولترامافیک منطقه می باشند. ...

15 صفحه اول

بررسی ژئوشیمیایی کانه زایی رگه ای تنگستن- مس در جنوب-باختری شازند

در جنوب­باختری شازند، دو مورد کانه­زایی رگه­ای تنگستن- مس در محدوده­های نظام­آباد و ده­حسین مشخص شده است. رگه­های گرمابی کوارتز- تورمالین کانه­دار، سنگ­های ­­میزبان­ متفاوتی (گرانیت­بیوتیتی و ماسه­سنگ کم­دگرگونه) دارند. با توجه به شباهت فلزات کانه­ساز (تنگستن- مس- قلع- سرب- روی) در دو محدوده ده­حسین و نظام­آباد، یکسان بودن کانی‌شناسی رگه­ها (کوارتز-تورمالین نوع دراویت) و مشابهت الگوی تغییرات RE...

full text

کانه زایی سولفید توده ای آتشفشانزاد روی-سرب-مس نوع Bathurst در منطقه چاه گز، جنوب شهر بابک، پهنه سنندج- سیرجان جنوبی

کانه­زایی روی- سرب- مس در منطقه چاه­گز در 60 کیلومتری جنوب  شهربابک، در پهنه سنندج-­ سیرجان جنوبی و در درون توالی آتشفشانی-­ رسوبی بایمود­ال و دگرگون شده ژوراسیک میانی رخ داده است. کانه­زایی با شکل هندسی اغلب چینه­سان و لایه­ای و صفحه­ای شکل و در چندین افق چینه­ای خاص به­همراه رسوبات بروندمی (exhalites) در واحدهای 1،2 و 3 رخ داده است که در واحد...

full text

کانسار سولفید توده ای آتشفشانزاد نه کوهی: نمونه ای از کانه زایی نوع بتورست در شمال غرب کرمان

کانسار مس نه‌کوهی در 40 کیلومتری شمال غرب کرمان، در پهنه ساختاری ایران مرکزی (بلوک بافق- پشت‌بادام) و در داخل توالی آتشفشانی- رسوبی پرکامبرین پسین- کامبرین پیشین رخ داده‌است. توالی میزبان کانه‌زایی بطور عمده شامل شیل سیاه، ماسه سنگ و داسیت (سری ریزو) می‌باشد. کانه زایی به صورت چینه‌کران (رگه-‌ رگچه ای) و چینه‌سان (لایه‌ای) در3 افق معدنی مس دار و 2 افق غنی از آهن و منگنز رخ داده‌است. کانه زایی د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 65

pages  80- 99

publication date 2008-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023